De afgelopen 2 jaar heb ik in Italië vele treinreizen gemaakt, en bijna allemaal heb ik ze gemaakt met mijn fiets. Zelfs van Nederland naar Italië heb ik meerdere keren de trein gebruikt als vervoersmiddel. Deelnemers vragen vaak naar de avontuurlijke treinreis om mee te gaan naar de Italiaanse Alpen of Zuid-Italië. Verder wil ik dit delen om duurzaam reizen met de trein te bevorderen. Met deze gids kun je hopelijk goedkope(re), comfortabele, duurzame reizen maken als je binnenkort naar Italië op vakantie gaat. Enjoy!

Treinvervoerders in Italië

Er zijn verschillende ticketaanbieders. De grootste twee zijn Trenitalia en Italo. Daarnaast heb je ook nog Trenord. Zoals de naam doet vermoeden zitten zij in het noorden, vanaf Milaan naar de grens met Zwitserland. Handig, want daar houdt Italo net op ;).

Trenitalia

Deze vervoerder is de Italiaanse variant van de NS: dus oorspronkelijk onderdeel van de overheid. Met Trenitalia kun je overal in Italië komen, dus het is voldoende om deze te kennen. Je merkt soms wel dat deze trein de oorspronkelijke trein is, want sommige regionale treinen zijn al lang en breed aan vervanging toe (geen airco of veel uitval).

Italo / Italotreno

Het kleine broertje van Trenitalia

Ik heb het gevoel dat dit het kleinere broertje van Trenitalia is. De kwaliteit doet zeker niet onder voor Trenitalia, en de tickets kunnen soms nog goedkoper zijn. Ik heb recent een ticket 1e klasse (Prima) gekocht voor 32.90 van Salerno naar Milaan, waarbij die bij Trenitalia rond de 50€ kostte. Bekijk hier het netwerk van Italo.

Italo brengt je niet in alle uithoeken

Ze brengen je niet tot aan de Zwitserse grens, maar tot respectievelijk Turijn (Piemonte) of Bolzano (Trentino Alto Adige / Nederlands: Zuid-Tirol). Dus bij het Comomeer kun je niet komen met Italo. In het zuiden eindigt het in Bari, Puglia (aan de Adriatische kust), maar komt het wel helemaal tot de boot naar Sicilië (Reggio Calabria).

Trenord

Een kleine aanbieder die vaak vergeten wordt

Het netwerk van Trenord beslaat een klein gedeelte in het noorden van Italië, maar die je als Nederlander wellicht nog een keer nodig hebt. Mocht je van Basel naar Italië moeten, is het echt de moeite (qua tijd, kosten en punctualiteit) om het stuk van Lugano tot Milaan met Trenord te doen (vaste prijs van €14 – prijspeil 2023).

Treinvervoerder in het grensgebied tussen Zwitserland en Italië

De RE80 lijn (Locarno-Lugano-Chiasso-Milaan) rijdt om het half uur en brengt je eenvoudig over de grens. Waar de DB (Duitsland) regelmatig faalt om tijdig in Basel (grens Duitsland/Zwitserland) aan te komen (if at all) heb ik met de combinatie SBB (Zwitserland) en Trenord (Noord-Italië) nooit een probleem gehad. Het mooie is dat deze RE80 3 minuten sneller is dan de EC van Trenitalia op het stuk Lugano-Milaan.

Hoe en waar koop je de beste treinkaartjes?

Waar koop je treinkaartjes?

Ik koop tickets altijd bij de vervoerder zelf (Tickets trenitalia, Tickets Italo & Tickets Trenord). Je hebt hier een creditcard voor nodig, maar dan heb je de beste prijzen. Er zijn ook andere bekende boekingsplatforms, maar deze vragen een vaste commissie (enkele euro’s) en hebben niet altijd de promotieprijzen beschikbaar. Deze platforms zijn Omo en ItaliaRail. Het voordeel van een platform zoals Omo is dat je meerdere aanbieders kan vergelijken, maar in twee verschillende tabbladen kan dat natuurlijk ook. Zelf heb ik ze nog nooit gebruikt dus ik kan er verder geen advies over geven

Boek je tickets zover van tevoren als mogelijk

Een no brainer misschien voor mensen die vaak in het buitenland reizen met de trein, maar nieuw voor iemand die de NS gewend is, waar de prijzen alleen variëren tussen spits en dal. Het lijkt erop dat Italiaanse treinvervoerders vaste prijzen hanteren met verschillende trappen, en soms hebben ze een speciale zomer- of winteraanbieding.

Soorten tickets

Trenitalia

Trenitalia: reisklasses

• In meer regionale treinen heb je:
  • 2a (secondA) classe: 2e klasse
  • 1a (primA) classe: 1e klasse, meer comfort, drankje en snack
• In de interregionale treinen heb je dezelfde klassen als bij Italo (de uitleg doe ik bij Italo gek genoeg):
  • Standard = Smart (Italo)
  • Premium = Prima (Italo)
  • Business = Club Executive (Italo)
  • Executive = Salotto (Itallo)

Trenitalia: boekingsklasses

Bij Trenitalia heb je een groot scala aan boekingsklasses. Er zijn speciale jeugd- en seniorentickets. De voorwaarden staan automatisch onderaan de tabel als je een selectie maakt (zie screenshot).

Boekingsklasse	Beschikbaarheid	Annuleerbaar?	Wijzigbaar?
ZOPERECONOMY	Laag	Nee	Nee
SENIOR/YOUNG	Laag	Nee	Ja. Kost verschil met BASE prijs nieuw ticket
ECONOMY	Redelijk	Nee	Ja. Kost verschil met BASE prijs nieuw ticket
BASE	Bijna altijd	Ja	Ja

Italo

Italo heeft de meest uitgebreide ticketselectie, maar laat je niet uit het veld slaan: het is heel simpel. Er is verschil in flexibiliteit m.b.t. annuleren en wijzigen, en er zijn verschillende klasses (wel 4!).

Italo: reisklasses

• Smart: vergelijkbaar met 2e klasse bij de NS in Nederland. Je krijgt een stoel en zit naast iemand.
• Prima: vergelijkbaar met 1e klasse, maar je krijgt ook nog een drankje en snack (of twee).
• Club Executive: business class, met ergonomische stoelen en gratis maaltijden.
• Salotto: je eigen kantoor, nog nooit zo gereisd dus als je dit kent: laat het mij weten hoe het was!

Lees meer over de verschillende reisklasses op de Italo website. Mijn persoonlijke voorkeur is Prima, want Prima is prima. Smart is minder smart, want het is minder comfortabel, en je zit al snel 5-6 uur in de trein (Italië is groot!), en die tijd wil je wel comfortabel doorbrengen toch? Zeker op lange stukken is het een strijd wie als eerste zijn/haar koffer in de rekken plaatst. Dus ik adviseer voor langere treinreizen om klasse Prima te kiezen.

Italo: boekingsklasses

Boekingsklasse	Beschikbaarheid	Annuleerbaar?	Wijzigbaar?
eXtra MAGIC	Laag	Nee	Nee
Low Cost	Redelijk	Nee	Nieuw ticket kost 50%
Economy	Goed	Kost 40%	Nieuw ticket kost 20%
Flex	Bijna altijd	Kost 20%	Gratis

Trenord

Vanwege de korte trajecten van Trenord ga ik niet in de verschillende tickets. Ik kan je wel verklappen dat je een 1e en 2e klasse hebt, net als in Nederland.

Boek expres een station verder!

Speel een beetje met je eindstation en kijk of het uitmaakt in de prijs. Ik snap zelf de logica nog niet, maar soms is het hele traject goedkoper dan bijvoorbeeld, driekwart. Je zit langer in de trein en betaalt minder, maar je bent natuurlijk vrij om uit te stappen op je oorspronkelijke eindstation. Het enige wat ik kan bedenken is dat ze op de langere trajecten meer concurrentie hebben, bijvoorbeeld van het vliegtuig.

Supplement: fietskaartje

Je fiets kan “los” alleen mee in de regionale of intercity trein mee. De regionale trein is aangegeven met REG, R of RR; de intercity met IC. Pak je een Frecciarossa of argenta of elke trein met Italo, demonteer je fiets en stop deze in een tas, dan kan deze eenvoudig mee.

In de meeste treinen is er aan de zijkanten van de coupe ruimte voor je fiets (een soort driehoek naast het gangpad waar geen stoel is geplaatst vanwege de beperkte ruimte). Hier kan je fiets prima in een tas staan. Houd natuurlijk wel een oogje in het zeil: niet iedereen snapt dat daar een fiets in verstopt kan zitten.

Koop een fietskaartje aan het loket op het station

Vraag mij niet waarom, maar het bijboeken van een treinkaart bij een ticket kan niet altijd. Gelukkig zit er op elk station een loket waar je voor 3.50€ een dagkaart voor je fiets kunt kopen. Deze fietskaart gebruik je dus voor elke regionale trein die dag. Voor een intercity heb ik laatst naar Sicilië een fietskaart gekocht online als supplement op het ticket. Er is geen verschil tussen spits/geen spits zoals in Nederland, dus er zijn geen beperkingen wanneer de fiets wel of niet mee mag.

Let op waar je instapt: fiets op de deur

Er staan grote fietsen op de deuren afgedrukt waar je het beste in kan stappen om eenvoudig een parkeerplek voor je fiets te krijgen. Soms moet je concurreren met een step, maar ik heb nog nooit gehad dat er geen ruimte is (wat een verschil met de zomer in Nederland!!).

Sicilië: fiets gratis in de regionale treinen

Omdat het eiland zoveel van fietsers houdt is het gratis om je fiets mee te nemen in de regionale treinen. Het interessante is wel dat als de conducteur langskomt je nog wel een soort van fietskaart krijgt, maar die is gratis dus maak je geen zorgen dat je op de bon wordt geslingerd.

Voorbeelden van reizen Nederland -> Italië

Je hebt minimaal een overnachting nodig om in Zuid-Italië te komen. Deze overnachting kan in de trein zijn, bijvoorbeeld in de Nightjet van Arnhem naar Basel/Zürich, of in de IntercityNotte van Milaan naar Bari (Italië). Maar kan ook in een B&B/Hotel zijn op de route. Dit kan in Parijs, in Milaan, in Bologna of in Piacenza.

Italië naar Schiphol

• 07:20 – 13:20 Italo: Salerno -> Milaan (direct, ruim tijd voor lunch in Milaan)
• 15:53 – 22:39 Trenitalia: Milaan -> Parijs Gare de Lyon (direct, slapen in Parijs)
• 10:22 – 13:25 (volgende dag) – Thalys: Parijs Gare du Nord -> Schiphol (direct)

Utrecht naar Italië

• Utrecht C. -> Milano C.
  • Optie 1
    • 08:34 – 15:36 – DB: Utrecht C. -> Basel SBB (1x overstap Karlsruhe, boeken via NS International of bahn.de)
    • 16:06 – 20:50 – Trenitalia: Basel SBB -> Milano C. (direct, maar wel relatief duur)
  • Optie 2
    • 08:34 – 19:30 – ICE/EC: Utrecht C. -> Lugano (2x overstap, ICE + EC + EC)
    • 20:02 – 21:17 – Trenord: RE80 Lugano -> Milano C. (€14)
• Milano C. -> Bari
  • Optie 1: Intercity Notte 21:40 – 07:40 – Trenitalia (mindere optie)
  • Optie 2: 08:05 – 15:27 (volgende dag) – Trenitalia (mindere optie)

Reis jij met de trein dit vakantieseizoen?

Deze ervaringen zijn allemaal uit eerste hand, en zijn gebaseerd op ervaringen in 2021, 2022 en 2023. Het komende jaar blijf ik deze pagina blijven updaten om zo accuraat mogelijk te blijven. Mocht je naar aanleiding van dit blog vragen hebben, aarzel dan niet om contact op te nemen. Ik sta je graag te woord. Stuur een WhatsApp bericht, of bel direct naar het volgende nummer: +31642986032. Geniet van je vakantie met de trein!