Authentiek Zuid-Italië: 8 Fietsroutes

Introductie

Vorige week vertelde ik over de heen en terugreis van aanstaande fietsvakantie in april naar Zuid-Italië (lees hier terug). Dan ga ik bikepacken met de racefiets om Zuid-Italië te verkennen voor Rudi Rides. Het leuke is dat de treintickets inmiddels zijn geboekt en dat de voorpret kan beginnen. In dit deel van de blog vertel ik voornamelijk over de verschillende routes, en de natuur en cultuur langs deze routes.

Opmerking

Deze fietsvakantie is inmiddels zonder bikepack te boeken. Standaard in april en september. Voor september 2023 zijn er nog plekken. Registreer je vandaag nog.

Fietsroutes Zuid-Italië afgebeeld op een schematische kaart in Zuid Italië. Bari ,Matera, Potenza, Salerno, Napels.
Dagschema. 13 dagen in Zuid-Italië. Reisdagen in rood, Etappes in blauw, Rustdagen in groen. Overnachtingen weergegeven met hotelicoon, highlights met fototoestelicoon, steile klimmen met schematische berg.

Kosten trein

De kosten voor de heen- en terugreis tot Bologna met de trein is 300€. Hiervoor zit je 2x in de Nightjet en kan je racefiets gratis mee (mits gedemonteerd). De kosten voor het Italiaanse deel van de trein zijn heel laag: 13€ extra voor Bologna-Bari.

Etappe 1: De kust van de Adriatische zee

In Bari hebben we al een halve dag om te verkennen, en dan is het ook wel tijd om te gaan fietsen. Een extra jasje is niet overbodig, want de temperatuur ‘s ochtends ligt nog onder de 15 graden. Gelukkig warmt het snel op: zonsopgang is iets na 06:00 uur in de periode dat wij er zijn (18-30 april). De eerste fietsroute leidt ons langs de grillige kustlijn van de Adriatische zee naar de eerste highlight van de dag: ‘Polignano a Mare’.

Italië Polignano a mare  in Puglia vanaf de zee
Zeeaanzicht op Polignano a Mare. Een ideale pauze locatie

De ligging van deze plaats is zo uniek dat je het zou moeten zien vanaf de zee. Er is geen boulevard of langgerekt strand, want dit dorp is gebouwd op de kliffen direct aan de kust, metershoog boven zeeniveau. Je kunt hier letterlijk vanuit je balkon het water in duiken. We houden hier natuurlijk een koffiestop, en nuttigen deze dan met op de achtergrond de kliffen, de witte huizen en de zee. We besteden deze dag ook tijd om de typische trulli te bezichtigen die in dit gebied een typische huisstijl is. Trulli zijn huisjes met een kegelvormig dak, een beetje zoals een inheemse Zuid-Amerikaanse ‘cabaña’, maar dan van ander materiaal, en vaak aangekleed met versieringen. De Trulli nabij onze eindbestemming Monopoli in Alberobello staan op de UNESCO werelderfgoedlijst. Iets bijzonders dus. Dit is overigens niet het enige werelderfgoed deze fietsvakantie.

Groep fietsers met Rudi Rides in Alberobello

Na de pauze

Na de koffie fietsen we verder zuidelijk langs de Adriatische kust en komen we langs Monopoli en de ruïnes van Scavi D’Egnazia. Of we hier een duik in het water nemen valt te bezien want het water is rond eind april tussen de 15-18 graden. Aantrekkelijker is het als ik (met jou?) in september terugkom. Dat scheelt toch weer 8 graden! We eindigen deze etappe in de plaats Ostuni.

Etappe 2: Glooiend landschap door het oude Puglia

Het eerste deel van deze dag staat weer in het teken van een beetje hoppen van plaats naar plaats (lees van koffie naar koffie). Zo zien we diverse Apuliaanse (Pugliaanse) plaatsjes met net een weer wat ander karakter: Carovigno, Ceglie Messapica en Martina Franca bijvoorbeeld. Daarna begint het eerste grote natuurgebied van onze fietsvakantie genaamd ‘Terra della Gravine’. Dit is één grote vallei, met her en der in de rotsen uitgehouwen plaatsen, zo ook onze eindbestemming Castellaneta (niet te verwarren met de Grotten van Castellana).

De fietsroute ligt tot aan Castellanata niet helemaal vast. We kijken ter plekke waar we in dit park denken dat de uitzichten het mooist zijn en leggen op die manier de kilometers af. Na deze twee etappes is het ook tijd om ons te verdiepen in de verschillende wijnen uit de regio. Druiven die hier verbouwd worden zijn onder andere Negroamaro, Primtivo (rood) en Trebbiano (wit). Maar wie zijn wij om niet ook wat andere wijnen te proberen: er wordt in Puglia op 83.000 hectare wijn verbouwd, dus voor ieder wat wils denk ik.

Wijnoogst in geel krat in de wijnvelden ergens in Puglia Zuid Italië
Wijnoogst in Puglia

Etappe 3: Sassi di Matera, UNESCO werelderfgoed

Deze etappe is de eerste met meer dan 500 hoogtemeters, vooral gemaakt op de eindklim naar Matera en om Matera heen om optioneel de zonsondergang te kunnen zien (zie foto). Maar voordat we van deze traktatie kunnen genieten fietsen we eerst naar Lago di San Guiliano. Een mooi meer, onderdeel van de rivier Bradano. Aan de Oostkant van het meer staat een prachtige brug met ronde bogen om de rivier te passeren. Het is een ‘SS’ (Strade Statale) weg die erover heen gaat, dus je mag hier ook fietsen! Maar bovenal willen we proberen om een mooi uitzicht te vinden op deze zeer grote brug. Dit is tevens de laatste etappe door Puglia, want het meer en ook eindstation Matera liggen in Basilicata. In Matera zijn ook de Sassi di Matera (grotwoningen – het werelderfgoed) te bezoeken.

Witte huizen gebouwd op heuvel in Zuid Italië tijdens zonsondergang: Matera.
Bekijk de zonsondergang vanaf “Belvedere Murgia Timone” kijkend naar Sassi di Matera: de huizen uitgehouwen uit de rotsen in Matera

Etappe 4: Tarwe en wijn

De rustdag heeft ons hopelijk goed gedaan, of misschien verplaatsen we ons wel op de rustdag naar Gravina. Deze plek betekent vrij vertaald de plek die tarwe en wijn biedt. Als wij als fietsers iets nodig hebben dan zijn het koolhydraten, hydratatie en iets bourgondisch. We kijken wel even. Hier is het hoogtepunt van de stad de ligging (net als Matera aan een vallei), en daarnaast een grote kathedraal. In de buurt zijn kasteelruïnes te vinden en vooral veel landelijk gebied waar de vruchtbare grond verbouwd wordt, vandaar de naam. De route na Gravina leiden door glooiend landschap. Hoogtepunten tussendoor zijn de Villa’s van San Gilio nabij Oppido Lucano. Om bij de eindbestemming Bivio di Tricarico (in de buurt van Potenza) te komen moet nog een klim overwonnen worden. Daar verblijven we in een rustige agriturismo. Net als de Gravina en Matera ligt dit ook aan een vallei.

Middeleeuwse brug met bogen in Zuid Italië: Gravina in Puglia.
Het vruchtbare Gravina met een middeleeuwse brug als toegang tot de stad

Etappe 5: Koninginnenrit naar Sasso di Castalda

Dit wordt de zwaarste etappe van onze fietsvakantie met meer dan 2000 hoogtemeters. Aan het eind worden we beloond met een mooie (toeristische) wandelbrug over de zoveelste vallei heen. Deze heet Ponte alla Luna (brug naar de maan). Leuk als je ervan houdt, maar je kunt er niet overheen met je racefiets, dus dat is jammer.

Een loopbrug met planken en zwarte touwen aan de zijkant om overheen te lopen
Ponte alla Luna in Sasso di Castelda

Etappe 6: Nationaal park Cilento en Griekse ruïnes

Deze etappe is Een onderdeel is de Redelijke klim bij San Rufo over de Passo della Sentinella (over de Strada Statale 166: een stijging van ruim 500 hoogtemeters in 15 kilometer) aan het begin van nationaal park Cilento: het mooiste nationaal park dat je tegenkomt op deze hele fietsvakantie. Het bevat veel moois voor de ogen. Cilento heeft iets weg van de Gorges du Verdon in Frankrijk, maar dit is veel rustiger, al helemaal eind april. Je kunt je er prima een tijd vermaken met grote bossen, watervallen, felgroene kleuren, glasheldere meren waar je zo de bodem kunt zien. Na 90 kilometer arriveren we in Paestum, dat bekend staat om haar oude Griekse tempels. Je verwacht het niet in Italië, maar eerder aan de andere kant van de Adriatische zee in Griekenland, maar ze staan er echt. En ook nog eens in zeer goede staat! Hoewel ik wel een beetje thuis ben in de Griekse oudheid wil ik hier geen Griekse geschiedenis houden, maar voor een mooi artikel over de oorsprong van deze tempels kun je hier lezen.

Griekse tempel met wielrenners ervoor poserend
Groep fietsers van Rudi Rides poseren voor belangrijkste tempel in Paestum

Etappe 7: De Tyrreense Zee komt in zicht

Het binnenland is geweest. We fietsen nu weer langs de kust. De natuurgebieden zijn achter ons gelaten en we fietsen nu van kleurrijk dorpje naar dorpje, allemaal gebouwd aan de kust. Niet vlak, maar in lagen, zodat je van alle huisjes een glimp opvangt. Omdat foto’s meer spreken zie je hieronder wat je kunt verwachten van deze fietsroute. Volledig ontspannen fietsen langs de kust, waar het in april nog niet te druk is met toeristen.

Gelaagde huizen in dorp aan de Amalfikust
De gelaagdheid van huizen in dorpen langs de Amalfikust

Etappe 8: De Amalfikust, van Salerno tot Napels

Natuurlijk sluiten we niet verkeerd af. Na een welverdiende overnachting in Salerno en eventueel nog een rustdag sluiten we in stijl af. Napels is niet ver meer, en zeker niet lastig. Alleen in de stad Napels zelf kan het wat druk zijn. In het kort Hoe meer ik erover schrijf, hoe meer zin ik krijg in deze fietsreis. Krijg jij al zin? Alle geschiedenis hier in Zuid Italië en alle rijkdom. Zowel van culturele invloeden, als zeker ook van de natuur: waarbij de verschillende tijdperken nog steeds zichtbaar zijn in valleien en grotten, en natuurlijk ook te proeven door de kalkstenen ondergrond die daar een restant van is. Heerlijk mineraalrijke wijn. Proost daarop! Ciao en tot in Zuid-Italië? Schrijf je hier in voor deze 9-daagse fietsvakantie die in september vertrekt. Liever naar de Italiaanse Alpen? Dat kan ook bij Rudi Rides. Of bekijk het volledige aanbod vakanties hier.